- snel-onthechten -

Een van de dingen waar ik bij het leren over boeddhisme steeds tegenaan loop blijkt het hechten te zijn, of meer: de noodzaak om me niet te hechten aan deze en gene. Bij dingen kan ik me nog wel wat voorstellen, maar me niet meer hechten aan mensen...

Bij het lezen over de 4 edele waarheden, gingen bij mij al wat haren overeind.
Op deze website een aantal bladzijden hierover, nu een korte samenvatting:
1. Er is lijden - ieder van ons heeft te maken met dingen die we als erg onplezierig ervaren, zoals honger, dorst, gebrek aan liefde, angst en frustratie.
2. Er is een oorzaak voor dit lijden - door het niet begrijpen van de werkelijkheid, ontwikkelen wij een verlangen en een hunkering naar iets wat ons 'beter' maakt. Dit kan zijn verlangen naar genot en comfort. Op zich niet verschrikkelijk, maar het kan doorslaan naar verslavingen aan koffie, sex, teveel eten, etc. Ook een manifestatiedrang kan een uiting zijn van deze tweede waarheid. Je willen bewijzen, op een ongezonde manier. Een derde manier is een vernietigingsdrang, ofwel het niet meer willen hebben van pijn, verdriet, etc. in extreme vorm.
3. De waarheid die leidt tot het beëindiging van het lijden - als je leert inzien dat je niet gelukkig gaat worden van externe factoren, dus de materiële zaken waarvan wij hebben geleerd dat ze ons gelukkig gaan maken, je ego eigenlijk in de weg zit, maar je leert openstaan voor wat de werkelijkheid op je pad brengt, dan pas kan werkelijk geluk in je leven komen.
4. Opheffen van het lijden - daar is dan weer een achtvoudig pad voor wat je helpt in te zien wat er werkelijk belangrijk is in je leven.

Tot zover kan ik er nog wel bij. Dat lijden wordt veroorzaakt door het nastreven van materiële en externe factoren wil er bij mij prima in - dit idee had ik al een hele tijd geleden, door de opvoeding die mijn moeder me had gegeven, inzake bescheidenheid, behulpzaamheid, mededogen - dingen waar de Katholiek kerk eveneens nogal op hamerde in mijn jeugd. Dat lag me wel, leek me een fijne manier van bezig zijn. Maar hoe ik dat in ging vullen was minder duidelijk - ik zag mijn moeder dagelijks worstelen met haar eigen gevoelens van onbescheidenheid, woede, frustratie en afgunst. Niet tegen mij, trouwens, laat ik dat voorop stellen... En de samenleving waarin ik mij bevond bombardeerde me met grote regelmaat op al die dingen waar ik allemaal gelukkiger van ging worden.

Tot ik in de schrijfsels over de Leer kom bij het stukje hechten. Hechten, zegt de Boeddha, is niet goed. Hechten maakt dat je gaat lijden als het niet meer in je leven is, of weggaat, of gestolen wordt, of je ernaar verlangt. Niet-gehecht leven zou je dan van die vormen van lijden afhelpen... Maar hoe zit dat dan in relaties? Moet ik me dan ook niet gaan hechten aan de kinderen? Hoe doe je dat in vredesnaam zonder dat er niemand gaat lijden door onthechting???

Een antwoord kwam door een gesprek wat ik had met Alan, een paar dagen terug. Hij baant zich al jaren een pad door het leven zonder zich al te veel te hechten aan dingen of mensen, al doet hij wel zijn best om het goede te doen in de relaties die hij heeft, een goede vader te zijn en een fantastische echtgenoot. Zonder zich dus te hechten. Menigmaal heb ik me een gefrustreerde troela gevoeld, omdat ik mezelf tekort gedaan zag, vond ik mezelf heel erg zielig omdat ik niet aanbeden werd zoals 'ze' dat in de film wel werden. Boehoehoe...

Dat stomme ego dus. Dat maakte dat ik aanbeden moest worden, vooral door hem, maar ook door mensen om me heen, want als je aanbeden/bewonderd wordt, dan besta je pas. Zo werkt dat nou eenmaal in onze samenleving. Bewondering, waardering, daar ontleen je je bestaansrecht aan, niet omdat je een goed zelfbeeld hebt en je je door het leven beweegt vol liefde voor jezelf en compassie voor je naasten. Compassie, geen medelijden of afgunst of het idee dat jij het beter hebt of weet of jezelf boven anderen verheven ziet. Of juist jezelf een vreselijk onnodig ding in deze wereld vindt. Nee, liefde voor jezelf en compassie voor je naasten. En dan oef je je niet te hechten aan dingen en mensen, kunnen je kinderen zich vrij bewegen en ontwikkelen, hoeft er niemand iets te zijn voor jou wat ze misschien niet willen of kunnen. Of verdrietig van worden.
Waar zij dan weer door gaan lijden...

Dus. Daar lag het antwoord voor mij - werk aan de winkel nu. Het Achtvoudig Pad op en wandelen maar.

Of het ooit gaat lukken, geen idee, maar een begin is gemaakt. En de kinderen? Die zijn er volgens mij al een heel eind verder mee dan ikzelf...
Teach your parents well, zongen Crosby, Stills & Nash ooit. Nou snap ik hem eindelijk...