graven

soms pik ik een aflevering mee van een programma op de BBC (Who do you think you are), waar men op zoek gaat naar de stamboom van een bekende Brit/Ier, en soms ook zit er een heel mooie, indrukwekkende aflevering bij. Ooit zag ik het staartje van die waar Jeremy Paxman (goedopgeleide, intelligente, beetje snibbige presentator van een van politieke avondprogramma's op de Beeb) die er achter kwam dat zijn voorvaders in een werkhuis zaten, ergens in het noorden, en hun kinderen bij familie achter moesten laten om elders in het land op zoek te gaan naar werk... Met betraande ogen en een dikke keel stond hij oog in oog met het werkhuis...

Op Youtube staan een aantal afleveringen en ik pikte die er van Martin Freeman {Sherlock, Hitchhikers Guide, binnenkort The Hobbit} uit, en kreeg zo ook weer een stukje geschiedenis voorgeschoteld. Inclusief de dingen die men toen liever verzweeg - er was genoeg om je over te schamen... Grappig om dat te zien door de ogen van iemand die zijn familie voorbij zag komen. Om vreemde redenen maakt het nog meer indruk als het jouw opa was, of een overgrootmoeder die dat stukje geschiedenis meemaakte, stierf aan enge ziektes, vocht in oorlogen die we uit boeken kennen... Alsof die geschiedenis zoveel echter is dan, ineens...

Die van Stephen Fry, mijn held bijna, die leuke programma's maakt en grappige boeken schrijft, bleek om vele redenen heel erg indrukwekkend. Het nam hem naar een deel van Europa waarvan ik weinig weet (Hongarije) en zo leerde ik over het Oostenrijks-Hongaarse Rijk waar ik ooit wel eens heel vaag over had gehoord, en helaas ook dat zijn halve familie omkwam in Auschwitz, maar dat zijn opa het geluk had om naar Engeland te mogen verhuizen voor de baan die hij had bij de suikerfabriek in het dorp waar hij woonde. Hoe toeval hem redde uit de klauwen van een bijna vastbesloten lot...

Toeval... Schaamte... Kwinkslagen... Drama's...
Hoe zou men naar de geschieden is van onze familie kijken over zoveel jaren? Misschien moet ik toch eens gaan wroeten in de van mij...