- weg blokkade -

Soms kom je achter dingen die je eigenlijk allang weet, maar die je nooit onder ogen hebt durven zien. Angst voor de stortvloed van gevoelens en emoties die al jarenlang verborgen liggen, netjes ver weg, niet meer aankomen. Het verleden is een ander land, luidt een Engelse uitdrukking. Ze doen dingen anders daar... En wat anders is, daar beginnen wij liever niet aan, je weet maar nooit waar je dan weer terecht komt... Gisteren had ik een gesprek met Lief - niets bijzonders, want wij praten eigenlijk altijd, behalve als er een van ons slaapt of de smoor in heeft - over waarom ik toch zoveel moeite heb met het feit dat ik me anders voel, waarom ik daar nou eens niet gewoon vrede mee heb, en verder ga. Zoals mijn moeder wel eens zegt: je kan ook teveel in het verleden hangen. Maar omdat er dus een blokkade zit, waar ik maar mee bleef zitten, bleef Lief ook spitten, want dat doet hij graag. Blokkades zijn er om opgeruimd te worden en als het een steeds terugkerend iets is waar je last van hebt, ga je graven.

En toen stuitten wij op een gegeven waar ik eerst even een beetje vol van schoot, maar allengs uitmondde op een tranendal. Alsof er een plug ergens uitgehaald was, een gat geslagen in een sluis die al die tijd mijn gevoelens netjes binnen heeft gehouden. Het gegeven 'van thuis' dat ik altijd mee moest doen met mijn leeftijdsgenoten, terwijl ik daar geen behoefte aan had. Het gegeven dat ik wat meer moeite moest doen om aansluiting te vinden, eigenlijk een beetje lui ben en het mijn eigen schuld is als ik een buitenbeentje ben. Gooi daarbij het gigantische taboe dat in onze familie heerst over een aantal familieleden die te kampen hebben gehad (of nog steeds hebben) met psychische problemen (al dan niet ingepraat door de kerk of de omgeving) en daar was mijn blokkade compleet.

Het grote taboe drukte al veertig jaar op mijn zelfbeeld, het grote taboe drukte een stempel op hoe ik mezelf mocht zien, gaf mijn moeder een angst en een onzekerheid over hoe ze moest handelen als moeder, gaf haarzelf een gigantische blokkade waar ze nooit het gevoel bij had er iets aan te mogen doen. Haar is geleerd dat zij verantwoordelijk was voor het leed van anderen, dat zij dus moest lijden als straf en dat er - helaas pindakaas - niets aan te doen was.

Maar dat is het dus wel, als je maar wil graven, als je maar wil zien waar dingen vandaan komen en hoe je ze los kan laten. Als je wil leren dat een ander zijn leed niet het jouwe is, dat iedereen verantwoordelijk is voor zijn of haar eigen lijden, of het opheffen ervan.

En nu voel ik me leeg. Zo licht als een veertje. Ik ben weer een leeg canvas, alwaar het leven iets moois op gaat schilderen. Of iets minder moois, dat kan ook, maar ik weet dat het juk van de laatste veertig jaar, van mijn moeders angsten en twijfels, niet het mijne is. Ik wil graag helpen en haar een eindje verder helpen, maar die stap is voor haar om te zetten. Dat is haar weg.

En mijn weg is de mijne.